RAM Git ve: kullan, ara→
Başlığın diğer anlamları için
RAM (Anlam
ayrım) sayfasına bakınız.Rastgele erişimli hafıza (random access memory) (genellikle baş
harflerinden oluşan sözcükle bilinir. Veya hem okunabilir hem yazılabilir
fiziksel bellek ) RAM
mikroişlemcili sistemlerde kullanılan bir tür
veri
deposudur. Buna karşın diğer hafıza aygıtları (manyetik kasetler,
diskler)
saklama ortamındaki verilere önceden belirlenen bir sırada ulaşabiliyorlar ki
mekanik tasarımları ancak buna izin veriyor.
Bir RAM çipinde her hangi farklı iki veriye ulaşmak için aşağı yukarı aynı
süre harcanıyor. Buna karşılık disk ve benzerleri okunan verinin başı bulunan
noktaya yakınsa az zaman, uzaksa çok zaman harcıyor ve baş konumu sürekli yer
değiştiriyor.
RAM, genellikle bilgisayardaki ana hafıza ya da birincil depo; yükleme,
gösterme, uygulamaları yönlendirme ve veri için çalışma alanı olarak düşünülür.
Bu tip RAM genelde tümleşik devre biçimindedir. Yaygın olarak hafıza çubuğu veya
RAM çubuğu isimleriyle anılır çünkü devre kartı üzerine, küçük devreler halinde,
plastik paketleme yardımıyla birkaç sakız paketi boyutundadır. Çoğu kişisel
bilgisayarda RAM eklemek veya değiştirmek için yuva bulundurur.
Çoğu RAM hem yazılıp hem okunabilir. Bu yüzden RAM sık sık "okunan-yazılan
hafıza" ismiyle yer değiştirmiştir. Bu bağlamda RAM, ROM'un tersi, daha doğrusu
sıralı ulaşılabilir hafızanın tersi olarak kabul edilir. Ramler genelde (2^n)
byte şeklinde paketlenmiş olarak piyasada bulunur.
//
Genel Özellikler [değiştir]Bilgisayarlar işlem yaparken program kodları ve veri tutmak için RAM
kullanırlar. RAM'in karakterini tanımlayan özelliği bütün hafıza noktaları
neredeyse aynı hızda erişilebilir olmasıdır. Diğer teknolojilerin çoğu belirli
bir bit veya byte okuduklarından gecikmelere sebebiyet verir.
Bir çok RAM türü uçucudur. Bunun anlamı disk ve kaset gibi hafıza depolama
aygıtlarından farklı olarak bilgisayar kapatıldığında içerdiği veriyi
kaybetmesidir.
Modern RAM'ler, bir bitlik datayı dinamik RAM'lerdeki gibi kapasitörde akım
olarak ya da statik RAM'lerdeki gibi bir flip-flop'ta durum olarak saklar.
Yazılımlar RAM'leri bölerek bir kısmını hızlı sabit disk gibi çalışmasını
sağlayabilir. Buna RAM disk denir. Kullanılan hafıza uçucu ise, RAM disk
bilgisayar kapandığında veriyi kaybeder. Ama uçucu hafıza ayrı bir güç kaynağına
sahip ise -pil gibi- veriyi kaybetmez.
Tarihçe [değiştir]İlk ana hafıza sistemleri, bugünkü RAM gibi, vakum tüplerinden
oluşturulmuştur, ama sıklıkla başarısız olmuşlardır. Çekirdek hafıza, küçük
ferrit elektro manyetik çekirdeklere tellerle bağlanan, eşit ulaşım
zamanlamasına pek sahip değildi. çekirdek terimi bazı programcılar tarafından
RAM'lerin bilgisayarın ana hafızası anlamında kullanılmaktadır. Tüp ve çekirdek
hafızanın tamel konsepti günümüz RAM'lerindeki tümleşik devrelerde
kullanılır.
Alternatif birincil depolama mekanizmaları genellikle tek biçimli olmayan
hafıza erişim gecikmelerini içerir. Gecikme satır hafızası bitleri tutmak için
civa dolu tüplerdeses dalga dürtü serisi kullanılmıştır. Tambur hafıza günümüz
sabit diskleri gibi sürekli yuvarlak manyetik bantlarda veriyi saklamıştır.
DRAM [değiştir]Ana madde: DRAMEkonomik nedenlerden dolayı, PC'lerde, iş istasyonlarında, kontrol edilmeyen
oyun konsollarında (playstation, xbox gibi) geniş hafızalar dinamik RAM'lerden
oluşur. Bilgisayarın diğer kısımları zula hafıza ve diğer disklerdeki veri
tamponları statik RAM kullanır. Dinamik rasgele ulaşımlı hafıza (DRAM) tümleşik
devrelerin plastik ambalaja metal iğnecikler ile bağlanıp, sinyaller ile kontrol
edilecek biçimde üretilir. Günümüzde bu DRAM'ler kolay kullanım için rahat
takılacak modüllerden oluşur.
Hafıza Duvarı [değiştir]Hafıza duvarı teriminden, ilk olarak "Hafıza Duvarına Çarpmak: Belli Olanın
Anlamı" nıda bahsedilmiştir. Bu CPU ve hafıza hızı arasının açılmasına dikkat
çekmek için söylenmiştir. 1986'dan 2000'e, CPU hızı yıllık %55'lik bir hızla
gelişirken hafıza hızı %10'luk bir gelişme göstermiştir. Bu yüzden hafıza
gecikmesinin bilgisayar performansı açısından çok büyük bir darboğaz yaratması
beklenmiştir.
Şu sıralar, CPU hızının gelişmesi fiziksel bariyerler dolayısıyla önemli bir
şekilde yavaşlamıştır. Intel firması bunu "Platform 2015" dökümanında şöyle
açıklamaktadır: "İlk olarak çip geometrilerinin küçülmesi, ve saat hızlarının
artışı, transistördeki kaçak akımın artması, güç tüketiminin çoğalmasına ve
ısınmaya yol açmaktadır. Intel'in yeni TRİ-GATE'i bu problemi çözebilir. Hafıza
gecikmelerinden dolayı yüksek saat hızının avantajları yararlığını
kaybetmektedir.Çünkü hafıza gelişimi, saat frekansı gelişiminden geride
kalmıştır. Bazı belli başlı uygulamalar için, geleneksel seri mimari
işlemcilerin hızlanmasıyla verimliliğini yitirmektedir. Buradaki kazançtan
kısılması, frekansın kazancının artmasına neden olabilir. Ek olarak sinyal
iletimindeki direnç-kapasitör (RC) gecikmeleri işlemciler küçüldükçe,
büyümektedir. Bu da yeni darboğazlar yaratmaktadır."
Sinyal üretimindeki RC gecikmeleri "saat hızı ve IPC: Geleneksel Mimari İçin
Yolun Sonu" adlı kitapta belirtilmiştir. Burada anlatılan 2000-2014 arasında
yıllık CPU gelişiminin maksimum %12.5 olacağıdır. Intel'in yeni işlemcilerinde
görüldüğü gibi bu yavaşlama belirginleşmiştir. Fakat yine de Core2, Pentium
4'ten sonra epey kayda değer bir gelişme olarak görülmektedir."
http://tr.wikipedia.org/wiki/RAM"
adresinden alındı.